దిక్కులు దిక్పాలకులు

మన భారతీయ సంస్కృతి ప్రకారం మనకి మొత్తం 8 దిక్కులు ఉన్నాయి. వీటిని అష్ట దిక్కులు అని అంటారు. అలాగే ఈ దిక్కులతో పాటు భూమి మరియు ఆకాశాలను కలుపుకుంటే మొత్తం 10 ఉంటాయి, వీటిని దశ దిశలు అంటారు. ఒక్కో దిక్కుకి ఒక్కో అధిపతి ఉంటారు. వారి భార్య, నివాస పట్టణం, వాహనం మరియు ఆయుధం మొదలగు తదితర వివరాలను కింది పట్టిక్కలో పేర్కొనడం జరిగింది.

సాధారణంగా సూర్యుడు ఉదయించే దిక్కు తూర్పుగా, సూర్యుడు అస్తమించే దిక్కుని పడమర గా మనం పరిగణిస్తాం. భౌగోళిక చిత్ర పటాల దృష్ట్యా తూర్పు కుడి పక్క, పడమర ఎడమ పక్క, ఉత్తరం పై వైపు, దక్షిణం కింద వైపు ఉంటాయి. ఈ దిక్కులను దిక్సూచి అనే పరికరం ఆధారంగా మనం ప్రపంచంలో ఎక్కడ ఉన్నా దిక్కులను గుర్తించవచ్చును. ఇది అయస్కాంత ధ్రువాల ఆధారంగా పని చేస్తుంది.

తూర్పు, పడమర, ఉత్తరం, దక్షిణం, ఈ నాలుగింటిని ప్రధాన దిక్కులని పిలుస్తారు. ఆగ్నేయం, నైరుతి, వాయువ్యం, ఈశాన్యం లను మధ్యమ దిక్కులుగా పిలుస్తారు.

మన సంస్కృతిలో దిక్కులకు ప్రముఖ ప్రాధాన్యం ఇవ్వబడింది. పూజలకు, గృహాలకు, ప్రయాణాలకు ఇలా అన్నీ రకాల కార్యాలకు దిక్కుల ఆధారంగా ఆయా కార్యక్రమాలు నిర్వహించడం పరిపాటి.