శతకములు (Telugu Satakamulu Names)

శతకము అనగా ఒకే మకుటముతో కనీసం వంద పద్యాల సమూహం. మకుటము అనగా పద్యము చివరలో రచయిత/శతకముకు గుర్తుగా, కొన్ని పదములు లేక పూర్తి చరణమును వాడుదురు.
తెలుగులో శతకము 12వ శతాబ్దంలో ఆవిర్భవించినది. కాల క్రమేణా కొన్ని వేల శతకములు రచించబడ్డాయి. శతక ముఖ్య లక్షణం మకుటం. దీని బట్టి పద్యం ఏ శతకము లోనిది అని సులభంగా గుర్తించవచ్చును. శతకమునకు, ఎక్కువ నియమాలు లేనందున, రచయితలకు ఎక్కువ స్వేఛ్ఛ ఉంటుంది. తెలుగులో వేమన, సుమతీ శతకము చాలా ప్రాచుర్యం పొందినవి. సంస్కృతంలో భర్తృహరి రచించిన సుభాషిత త్రిశతి ప్రసిద్ధి గాంచింది. దానిని ఏనుగు లక్ష్మణ కవి సుభాషిత రత్నావళిగా, తెలుగులోనికి అనువదించారు.